‘Handvatten voor exponentiële innovatie’

Incrementele verandering is niet genoeg om bij te blijven in een veranderende wereld waarin technologie zich exponentieel ontwikkelt. Bedrijven moeten werken aan de capaciteit om te kunnen inspelen op steeds weer nieuwe technologie- en businesskansen. Tijdens het jaarcongres CIO&CDO Insights in Nieuwegein kregen deelnemers daarvoor concrete handvatten mee: minimaal zes factoren die exponentiële verandering mogelijk maken.

Het is duidelijk de middag van de concrete adviezen. Maar de tips en aanbevelingen komen met een waarschuwing: wie echt mee wil komen in het digitale businessdomein moet op meerdere fronten in actie komen. Om lineair om te zetten in exponentieel, moet volgens diverse sprekers aan meerdere knoppen tegelijk worden gedraaid. Heel in het kort: strategische visie, commitment, monitoring, medewerkers, governance en technologie. De nadruk en nuance varieert per spreker…

Structuur

Volgens Richard Wagenmakers, CDO en Head of Innovation van KPMG Nederland, gaan innovatie en groei niet alleen over goede ideeën. Die vormen slechts de start. Organisaties kunnen hun groeigerichte vernieuwing echt handen en voeten geven door deze ideeën op drie niveaus te verankeren in de organisatie: qua strategie, aanpak en fundament. “Het vraagt om visie en structuur en daar ontbreekt het vaak aan.”

Uit eigen onderzoek blijkt dat slechts 30 procent van de transformaties lukt. Josephine Veerman, gewaardeerd teamlid van KPMG‘s CDO en innovatiechef, zette eerder het hoe en waarom van gefaalde transformaties op een rijtje. Belangrijkste reden: oude business- en operationele modellen werken na innovatie of transformatie niet (langer).

“Kom met een visie: wat speelt er allemaal en waar wil je als organisatie naartoe?”

Veerman en Wagenmakers onderscheiden, naast de vaak onderschatte herziening van de genoemde modellen, drie succesfactoren: goed gebruik van de juiste technologie, weten wat klanten en markt willen, en een visie op basis van een open mindset. Aspecten die ook later tijdens het evenement zullen terugkomen. Met een sleutelrol voor CIO en CDO.

Digitaal rijbewijs

Heeft het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen in de toekomst nog wel bestaansrecht, gezien alle exponentiële technologische ontwikkelingen? Wat als alle auto’s straks autonoom rijden? Bob van Graft, CIO van het grootste exameninstituut van Nederland, hield ook tijdens zijn presentatie het hoofd koel. “Kom met een visie: wat speelt er allemaal en waar wil je als organisatie naartoe? Maar ook: wat kun je allemaal behappen.”

Het CBR staat als zoveel organisaties voor veel digitale veranderingen. Bijvoorbeeld de ontwikkeling van een digitaal rijbewijs, virtuele gevaarherkenning als onderdeel van het theorie-examen en een proof of concept met rijdata bij examens. Niet alleen voor een betrouwbaarder en meer valide examenoordeel, maar ook voor het oplossen van bijvoorbeeld onveilige kruispunten of rotondes.

Daarnaast spelen intensievere ketenrelaties met aanpalende private en publieke organisaties. De CBR-CIO spreekt daarbij van ‘federatieve informatie-uitwisseling’. Dat vraagt om inzicht, visualisaties, architectuur, normenkaders, platformen, een business-gedreven visie, strategie en executie.

Dit alles speelt naast de bij het CBR belegde verkeersveiligheidstaak: het beoordelen van de rijvaardigheid en medische geschiktheid van bestuurders en de vakbekwaamheid van professionals in transport en logistiek. “Want voorlopig zal de mens nog wel even aan het stuur blijven zitten.”

Data science

Een van de belangrijkste enablers om klaar te zijn voor exponentiële groei is hoe organisaties omgaan met hun data. Qua datascience ligt de faalfactor evenwel nog een stukje hoger dan die bij de digitale transformaties. Slechts 13 procent slaagt, volgens Nicholas Vasilius, verantwoordelijk voor data science & data engineering binnen DAF Trucks.

“Data-trajecten mislukken omdat deze onvoldoende gekoppeld zijn aan busineswaarde”

Ook hij komt met een rijtje redenen. “Data-trajecten bij andere organisaties mislukken omdat deze onvoldoende gekoppeld zijn aan de uiteindelijke busineswaarde. Wanneer je je niet eerst afvraagt wat het moet opleveren, verspil je alleen maar geld.” Verder is het belangrijk dat je de vraag weet waarop een datascience-traject het antwoord moet leveren.

Data science moet vooral als een research-activiteit worden gezien, dus een team of traject moet niet worden aangestuurd met voor data science onwerkbare begrippen als scope en planning en worden afgerekend op het opgeleverde aantal regels code, zoals gebruikelijk binnen IT.

Eveneens belangrijk: het creëren van een datacommunity, een open oog voor de onvermijdelijke complexiteit, waarbij tenslotte alle fundamentele elementen zijn meegenomen: een goede gegevensvoorziening, de juiste technologie, klanten en toegewijde medewerkers.

Enabling platform

“Data speelt inderdaad een cruciale rol”, beaamt Jaap-Willem Verheij van Wijk, Sales Director Benelux bij Qlik. “De uitdaging is het met elkaar verweven van mens en technologie, en het betrekken van data-owners in de business bij het maken van de platformontwikkeling.” Volgens hem gaat die transformatie ten dele vanzelf, nu de IT-push steeds meer plaats maakt voor een business-pull.

De uitdaging is dat traditionele data-integratie niet ontworpen is voor realtime datastreaming of een geautomatiseerde datapijplijn voor analyse. Qliks zogeheten Active Intelligence-platform stelt bedrijven in staat om realtime data-integratie en analytics-oplossingen te leveren en zo de kloof tussen data, inzichten en actie te dichten.

Qlik maakt daarbij als enabler een transitie door, waarbij de oplossingen beter kunnen worden geïntegreerd met de grote technologieplatformen. “Zo kunnen we data op een agile manier naar het nu brengen en gebruiken.”

Verandervermogen

Het begrip ‘exponentieel’ komt expliciet aan de orde in de duopresentatie van BCG-partner Nick Smaling en Tom Koppelman, directeur van Business Fitscan en initiator van het Nationaal Onderzoek Verandervermogen 2022. Daaruit blijkt dat slechts 16 procent van de Nederlandse werknemers ervan overtuigd is dat hun organisatie effectief kan omgaan met verandering. Meer dan eenderde zegt daar juist totaal geen vertrouwen in te hebben. Nederland scoort daarmee een schamele vijf op een schaal van tien.

“Het verandervermogen van organisaties is matig ontwikkeld”, aldus Koppelman. “Voor veel werknemers is het onduidelijk wat de organisatie werkelijk wil bereiken en welke koers daarvoor is uitgezet. Velen voelen nauwelijks de noodzaak om te veranderen, terwijl een groot deel van de werknemers niet het gevoel heeft dat ze hun kennis en vaardigheden kunnen gebruiken. Dit geldt in iets mindere mate ook voor het management.”

“Met zes bepalende factoren bouw je aan een continue capability om te kunnen veranderen”

Matig ontwikkeld verandervermogen is een risico voor organisaties die voor grote uitdagingen staan en daarop moeten inspelen om relevant te blijven. Om dit te versterken, zou moeten worden gestart met het agenderen, meten en bewust te sturen op verandervermogen en adaptiviteit. Leiderschap speelt daarbij vanzelfsprekend een grote rol.

Zes factoren

Lineairiteit hindert groei en innovatie, vult Nick Smaling van BCG aan. Hij bekijkt het van de positieve kant: “30 procent van de transformaties slaagt.” Zes factoren zijn hiervoor het meest bepalend: een bedrijfsbrede strategie met een duidelijk veranderdoel, commitment vanuit de CEO, RvB en het middenmanagement, effectieve monitoring van de voortgang, de inzet van hoogwaardige medewerkers, een agile governance en ten slotte een businessgedreven, modulair IT- en dataplatform.”

“Wanneer je factoren individueel hebt, dragen zij ongeveer 10 procent bij aan het succes, echter wanneer je ze alle zes hebt, loopt dit op tot boven de 80 procent. Zo bouw je aan een continue capability om te kunnen veranderen.”


CIO Magazine Innovation Awards

De Innovation Awards, een initiatief van ICT Media, werden uitgereikt tijdens CIO&CDO Insights. Alle genomineerden presenteerden hun cases aan het publiek en de onafhankelijke jury. Maar pas nadat oud-CIO of the Year, thans Executive Director & University Lecturer Hylke Sprangers de belangrijkste tech-trends op een rijtje had gezet: trusted, sustainable, smart, immersive en autonomous technology is waar het om draait – liefst in combinatie.

Thomas Bunnik, oprichter en CEO van Whoppah, online marktplaats voor tweedehands designmeubelen, is winnaar van de Innovation Award in de categorie Meest innovatieve leider. Santeon won de award voor het Meest innovatieve ecosysteem. TestGorrilla ging er met de prijs vandoor als Meest succesvolle startup, scaleup of challenger. Lensor, onderdeel van Pon Holdings, ontving ten slotte de eerste award in een nieuwe categorie: Meest succesvolle business-innovatie.

Overige genomineerden in de leiderscategorie waren Anneke Keller, CTO bij Wehkamp en Toine van Eeden, CIO bij Salta Group. Andere challengers waren FastID, Moovd, en opnieuw, maar ditmaal als organisatie, Whoppah. Tenslotte bij de ecosystemen: Randstad en Lensor/Pon, dat dus elders in de prijzen viel.

Gerelateerde artikelen

‘Een transformatie is nooit een enkelvoudig onderwerp’

‘Een transformatie is nooit een enkelvoudig onderwerp’

Als we onze menselijke vindingrijkheid koppelen aan de juiste technologie, kan ons dat oplossingen brengen voor de opgaven van vandaag en morgen, is de visie van PwC. Een gesprek met Tom Hagenaars en Ragnar van der Valk. “Value integration in plaats van system integration.”

Waarde creëren met data en technologie: zoeken naar de ontbrekende schakels

Waarde creëren met data en technologie: zoeken naar de ontbrekende schakels

Hoe je waarde creëert met technologie en data is sterk afhankelijk van de context waarin je als leider en organisatie opereert. Voor de een gaat het om een onderscheidende klantervaring, terwijl de ander werkt aan een efficiëntere operatie of enabling van nieuwe businessmodellen. Diverse ‘missing links‘ hinderen een maximale omarming van de mogelijkheden.

Generatieve AI zorgt voor samensmelting fysieke en digitale wereld

Generatieve AI zorgt voor samensmelting fysieke en digitale wereld

Het groeiende gebruik van generatieve AI en andere technologieën legt de basis voor een nieuwe realiteit, waarin de fysieke en digitale werelden naadloos in elkaar overgaan. Dit is de belangrijkste uitkomst van een onderzoek in opdracht van Accenture, dat wijst op vier trends die deze geïntegreerde wereld mogelijk maken en de toekomst van zakendoen veranderen.

‘Vijf tech-vectors als aanjagers van continue innovatie’

‘Vijf tech-vectors als aanjagers van continue innovatie’

Ontwikkelingen rond technologie, data en digital gaan razendsnel. In combinatie vormen ze de belangrijkste bron van nieuwe waarde. Tegelijk zijn ze een risicofactor, want wie kansen mist raakt achterop ten opzichte van de concurrentie. “Gezien het belang zou een voortdurende weging van alle nieuwe mogelijkheden en risico’s van technologie het belangrijkste thema in de bestuurskamer moeten zijn”, zegt Hylke Sprangers. De Erasmus-docent zet de voornaamste tech-vectors op een rij.