Gebruikers en leveranciers van digitale technologie staan open voor andere manieren van samenwerking. Eerlijkheid, transparantie en een sterkere focus op een ieders specifieke waarde binnen het ecosysteem vormen daarbij het uitgangspunt. Dat bleek tijdens CIODAY2023, waar zowel de vraag- als de aanbodzijde concrete handreikingen deed.
Meest in het oog springend waren daarbij de gedeeltelijk overeenkomstige agenda’s van belangengroeperingen als CIO Platform Nederland en NLdigital. Maar ook de oproep vanuit het Ministerie van Defensie, vertegenwoordigd door CTO Olivier Sessink en plaatsvervangend directeur Joint IV Commando, Willem Verboom.
“Technologie is cruciaal bij het beschermen van alles wat ons lief is. Daarbij hebben we jullie nodig.”
“Mensen denken bij Defensie aan mensen in camouflagepakken die grote, indrukwekkende uitrustingen, voertuigen en vliegtuigen besturen”, aldus eerstgenoemde. “Het is je vergeven als je denkt dat IT geen rol speelt.” Maar het tegenovergestelde is waar: “Technologie is cruciaal bij het beschermen van alles wat ons lief is. Daarbij hebben we jullie nodig”, nodigde de CTO de markt uit voor een open gesprek.
Tech-gerelateerde uitdagingen
Kort daarvoor werd CIODAY2023 afgetrapt door Martijn Koning, voorzitter CIO Platform NL en Chief Digital & Sustainability Officer van Autobinck en Emily Glastra, voorzitter NLdigital en Managing Director T-Systems. Voor het eerst publiekelijk in gesprek lieten zij hun licht schijnen op de grote tech-gerelateerde uitdagingen waar we als economie en samenleving voor staan.
“Technologie werkt, maar alleen samenwerking tussen mensen zorgt dat het functioneert.”
Daarbij keken ze constructief-kritisch naar elkaar, naar zichzelf en de tech-community als geheel. Het doel: samen de noodzakelijke slag maken op terreinen als arbeidsmarkt, wet- en regelgeving, vestigingsklimaat en bovenal: het leveren van toegevoegde waarde voor mens en organisatie. “Er bestaat een spanning tussen de aanbodzijde en vraagzijde, tussen commercie en transparantie”, zei Koning. Maar het tekort aan talent verenigt beide zijden. Beiden waren het erover eens dat diversiteit moet bijdragen aan de oplossing. Emily Glastra voegde toe: “Technologie werkt, maar alleen samenwerking tussen mensen zorgt dat het functioneert.”
De voorspellende waarde van het verleden
Winston Churchill had het bij het rechte eind. Onze geschiedenis is volgens Frank Diana, Managing Partner and Principal Futurist bij Tata Consultancy Services (TCS), een belangrijke bron voor het begrijpen van het heden. “De lessen die we nodig hebben om de toekomst te sturen, bestaan niet in onze huidige tijd: ze bestaan ergens in het verleden.” Hij sprak ten aanzien van aanstaande verschuivingen in termen van ‘convergenties’, oftewel het samenkomen van ontwikkelingen uit uiteenlopende hoeken van economie, technologie en samenleving.
Vaak is zo’n bundeling een voorbode of een waarschuwing voor een verandering van orde. Op basis van een uitgebreide verzameling en rubricering van gebeurtenissen in het verleden kan Diana voor diverse sectoren als gezondheidszorg, transport, voeding, energie enzovoorts voorspellingen doen. Op dezelfde manier brengt hij het verloop van ‘horizontale’ fenomenen, zoals AI en andere technologieën op basis van bekende en zich herhalende patronen in kaart. Zo voorspelde hij dat interactie met AI steeds menselijker gaat worden, bijvoorbeeld via robots. Maar er zullen veel zaken op ons afkomen die volstrekt nieuw zijn. Daarom is het óók belangrijk dat mensen het vermogen ontwikkelen om handel- en werkwijzen af te leren.
Focus op waarde, en je krijgt waarde
Eén van de randvoorwaarden voor AI is de beschikbaarheid en bruikbaarheid van de juiste data. Anjalie Nawaratne, VP Data Transformation en Chief Business Architect bij Springer Nature Group, benadrukte dat bedrijven en hun technologieleiders al opmerkelijke resultaten kunnen behalen met behulp van de data en de technologische hulpmiddelen die ze in huis hebben.
Haar aanpak begint evenwel niet met technologie. “Als je je primair richt op een technologische oplossing, kom je uit op software of een ander technisch hulpmiddel. Als je je inspanningen concentreert op het behalen van bedrijfsresultaten, zul je dat uiteindelijk realiseren.” Met andere woorden: “Focus op tech, en je krijgt tech. Focus op waarde, en je krijgt waarde.” Op het gebied van data heeft Anjalie Nawaratne met partners samengewerkt om verschillende gebruiksscenario’s te ontwikkelen, resulterend in de creatie van nieuwe producten en diensten. Ze sloot af met een geruststelling: “Meten kan beangstigend zijn, maar ook inspiratie geven.”
Vertrouwen als handelsbasis
Rob Visser, CIO van NN Group en de ‘regerende’ CIO van het Jaar, benadrukte de cruciale rol van engineering, vakmanschap en klantgerichtheid bij succesvolle digitale transformaties. Voor Visser staat het begrijpen en voldoen aan de wensen en eisen van de klant voorop.
‘Kunnen we het? Mogen we het? Willen we AI op een ethische manier inzetten?’
Hij stond stil bij de ‘gewetensvolle inzet’ van AI om de procesefficiëntie te verbeteren en collega’s te ondersteunen bij het afhandelen van administratieve taken, waardoor ze prioriteit kunnen geven aan het welzijn van klanten. “Wij verkopen vertrouwen. Ethisch gebruik van AI is afhankelijk van vakmanschap. We stellen onszelf de vragen: ‘Kunnen we het? Mogen we het? Willen we AI op een ethische manier inzetten?’” Voor het bestaande, cloud-gebaseerde crm was het antwoord bevestigend. “Een cruciaal aspect is de integratie van OpenAI daarin.” Bijvoorbeeld voor het automatiseren van call logging, waarmee medewerkers van het klantcontactcentrum in verschillende hoedanigheden worden geholpen.
IT for offense and defense
Volgens Srikanth Akkiraju, Global Head of Business Process & System Excellence bij Philips, moeten technologieleiders nieuwe mogelijkheden benutten, zoals generatieve AI, end-to-end (cloud)platforms en andere mogelijkheden om waarde voor de business te creëren: verbeterde operationele workflows, optimale klantervaringen, lagere kosten en een grotere focus op kernactiviteiten. Hij noemde dit ‘IT for offense and defense’.
Bij Philips zijn de afgelopen jaren aanzienlijke inspanningen geleverd aan deze transformatie. “Het doel van Philips is om de gezondheid en het welzijn van mensen te verbeteren door middel van zinvolle innovatie. We moeten daarbij niet bang zijn om risico’s te nemen en fouten te maken. Een wendbare mindset is noodzakelijk. Het is een reis waarin we net kleine stappen zijn gaan zetten.”
Tech is nergens zonder mensen
Aloys Kregting, Senior VP Global Enabling Services en tweevoudig CIO van het Jaar, sprak ook namens zijn collega Sara Menis, hoofd HR Technology and Innovation bij ASML, die verhinderd was en zou komen vertellen over een pilot voor een betere match tussen de interne talentenpool en vacatures. Daarbij kan AI relevante banen voorstellen aan werknemers op basis van de vaardigheden die bij hen passen. Het systeem kan suggesties doen waaraan mensen zelf misschien niet zouden denken.
Aloys Kregting: “We proberen graag dingen uit bij ASML en zijn gevoelig voor de voordelen. Maar vaak kennen we ook de risico’s. Daarom vinden experimenten en eventuele implementaties altijd plaats in een gecontroleerde omgeving.”
Succesvolle microtransformaties creëren impact
Als Chief Digital Innovation, Automation & Analytics heeft Bhuvan Panwar een meervoudige verbindende rol in de digitalisering van de van oorsprong Japanse drankenproductent Asahi Europe & International – onder meer bekend van Grolsch en Peroni. Los van de praktische aanwending en inbedding van technologische mogelijkheden geldt hij als de enabler van een top-down en tegelijkertijd bottom-up transformatie.
“Tachtig procent van mijn werktijd gaat in het contact met medewerkers zitten.”
In de drie jaar sinds zijn aanstelling introduceerde hij onder meer de zogeheten ‘micro transformations’, waarbij op basis van Agile-principes specifieke kansen en uitdagingen worden getackled. “Zo wordt op diverse plaatsen binnen de organisatie met behulp van technologie in kleine stappen impact gecreëerd. Dankzij deze successen groeit bovendien het interne draagvlak”, vertelde Bhuwan. Ofschoon de transformatie bij Asahi op tech drijft, is de menselijke factor cruciaal: “Tachtig procent van mijn werktijd gaat in het contact met medewerkers zitten.”
Duurzame groei rond de wereldzeeën
Meer dan 70 procent van alle zuurstof op aarde wordt geproduceerd door de oceanen, en het levensonderhoud van meer dan 3,3 miljard mensen is verbonden met de wereldzeeën. De ‘blauwe economie’ omvat vier economische sectoren: voedsel en aquacultuur, transport en scheepvaart, hernieuwbare energie, en zuivering en biodiversiteit.
Stig Martin Fiska, Noors ondernemer en erkend veranderingsagent is mede-oprichter van verschillende succesvolle digitale bedrijven. Dit jaar begon hij als Global Head van Cognizant Ocean: een initiatief om duurzamere manieren te creëren om de economie van industrieën rond de oceanen te laten groeien.
Groei sluit duurzaamheid of winstgevendheid niet uit, vond Fiska: “Door het creëren van innovatieve technologieën, in co-creatie met klanten, partners en de industrieën zelf, zijn we op weg om te innoveren hoe we de efficiëntie kunnen verhogen terwijl we de kosten verlagen en tegelijkertijd iets teruggeven aan de longen van onze wereld: de oceanen.”
‘SaaS versus soevereiniteit’
Binnen de Vlaamse overheid spelen diverse tot de verbeelding sprekende digitaliseringsinitiatieven. Daarbij draait het vaak om het stimuleren van de data-economie door het delen en combineren van data uit diverse domeinen: overheid, bedrijfsleven en burgers. Die laatsten hebben beschikken allemaal over een digitale kluis.
Athumi, voortgekomen uit Het Vlaams Datanutsbedrijf, is opgezet om persoonsgegevens en gevoelige bedrijfsdata slim en veilig te verwerken. “Met behoud van volledige controle en transparantie voor iedereen die zijn of haar data deelt”, aldus Innovation Lead Raf Buyle.
Voorbeelden zijn de vereenvoudiging van het aan- verkoopproces van vastgoed en het veiliger en efficiënter maken van verkeersstromen. Vaak worden gegevens uit verschillende bronnen gecombineerd, om daar vervolgens AI op los te laten. Op die manier kan de Vlaamse overheid ‘data monetization’ realiseren: beschikbare gegevens toepassen als bron van economische of maatschappelijke waarde.
Real-time online stemmen
Jim de Beer is CTO en oprichter van Once.net, dat redundante en hyper-schaalbare real-time dataplatformen bouwt. Volgens hem zijn deze hard nodig, omdat internet vanaf zijn ontstaan is gemodelleerd voor de uitwisseling van statische bestanden, niet voor data. Daarom zijn allerlei online toepassingen niet snel genoeg, zoals e-commerce, tracering van pakketjes, online bankieren of belastingaangifte. Met behulp van AI kan Once.net intelligente analyse en andere modellen loslaten op nieuw verzamelde en bestaande data. Zo is data niet langer statisch maar dynamisch en altijd up-to-date.
“Ons platform draait om real-time-data – relevant voor alles wat we online doen.”
Once.net heeft, met ondersteuning van de infrastructuur van Cloudflare, het dataverkeer voor het Eurovisie Songfestival mogelijk gemaakt. Daarbij komen in een kwartier tijd miljoenen stemmen binnen: een enorme hoeveelheid real-time-dataverkeer. “De reden dat dit een zeer interessante case is voor onze technologie is dat je te maken hebt met miljoenen mensen wereldwijd”, zei De Beer. “Ons platform draait om real-time data – relevant voor alles wat we online doen.” Om zijn verhaal kracht bij te zetten, gaf de CTO een demo waarbij het publiek kon zien hoe real-time-data er uit kan zien. De bezoekers mochten via een QR code en hun mobiele telefoon stemmen op een paar topics, waarbij zichtbaar werd hoe snel de aanbevelingen van De Beer vertaald werden naar de presentatieschermen in de zaal.
Van technologie naar waarde
In een interactieve sessie onder leiding van CIO Platform Nederland-directeur Ronald Verbeek en CIODAY-organisator Rob Beijleveld stonden wederom achtereenvolgens de strategische fundering en de beoogde businesswaarde van technologische mogelijkheden centraal.
Thomas Langthaler, Group Chief Digital & Information Officer van BME, besprak in het eerste deel uitdagingen, interne en externe samenwerking en de transitie naar de cloud. Johan Huijgen, Group Cyber Security & IT Director van VEON, benadrukte het belang van een goede communicatie voor een bedrijf dat internationaal zeer vertakt is en duizenden medewerkers heeft. Voormalig Group CIO bij ENGIE Yves Le Gélard zoomde in op het belang van een gedegen cybersecurity.
Bert Dillen, Head of Information Technology van Mazda Motor Europe, sloeg in zijn verbindende keynote de brug van de technische basis naar businesswaarde in een sterk veranderende automotive-sector. Paul John Bakker, CEO van de zelfstandige businessunits ASICS Digital en ASICS Technology pakte hierop in deel twee van de discussie door. Rob Elsinga, National Technology Officer (NTO) van Microsoft Nederland legde ten slotte uit hoe technologieleiders hun voordeel kunnen doen met transformatieve technologie.