Rotterdam is de stad van handen uit de mouwen en kent dan ook een groeiende economie. De dienstverlening van een gemeente als Rotterdam is al even veelzijdig en veel breder dan vaak gedacht wordt, licht CIO Mark Vermeer toe: “Het gaat verder dan paspoorten en parkeren. We bieden sociale zekerheid, doen aan publieke gezondheid, hebben een eigen ingenieursbureau en ondersteunen evenementen als het Eurovision Songfestival en de start van de Tour de France. En dat alles vanuit één IT-organisatie.”

Vermeer is econometrist en gepromoveerd informaticus, werkte bij Rijkswaterstaat, maar is al sinds 2000 in dienst bij de gemeente Rotterdam. Hij heeft er diverse functies gehad en is sinds 2016 is hij CIO, waarbij die rol wel ruim is opgezet: formeel is hij directeur Innovatie, Informatievoorziening, Facilitair en Onderzoek.

Doorbraak

Het structureel inzetten van data staat niet alleen bij het bedrijfsleven, maar zeker ook bij overheden als gemeente Rotterdam hoog op de agenda. Volgens Mark Vermeer is dit het geval sinds datagedreven werken onderdeel werd van de digitaliseringsagenda van de gemeente. Toch was dit nog niet de doorbraak van het data-gedreven werken, die vorig jaar kwam, met de covid-19-pandemie. Mark Vermeer: “Voor die tijd was data-gedreven werken minder een activiteit voor ‘de business’. De covid-crisis bracht daar verandering in.”

Hij vervolgt: “De behoefte aan actuele informatie was groot, in allerlei geledingen van de gemeentelijke organisatie. Daarop hebben we ingespeeld door voor de GGD een covid-dashboard te maken en voor het bestuur een dashboard om de invloed van covid op de stad in kaart te brengen, in economisch en sociaal opzicht, met betrekking tot werkloosheid, mobiliteit, uitkeringen en omzet.” Als gevolg van covid-19 was de informatievoorziening veel kortcyclischer geworden. Dit meer kort-cyclische denken leidde vervolgens tot interesse in structureel onderbouwen van het beleid met data.

Holistisch beeld

De gemeente Rotterdam kent als veel overheidsinstellingen het fenomeen open data en heeft de nodige ervaring met het stelsel van basisregistraties. “Het principe van werken met data was dus al bekend”, vervolgt Mark, “Daar konden we op voortborduren.” Er wordt dan ook volop geïnnoveerd met data, onder het motto ‘Geen woorden maar data’. Het open urban data platform, waarin de stad zelf, in de vorm van een digital twin, de basis is van zoekopdrachten en nieuwe services, is daar een mooi voorbeeld van.

Mark Vermeer: “Doordat we die diensten uitvoeren weten we veel over de stad, zonder dat we altijd beseffen wat we allemaal weten. Data zit immers soms opgesloten in systemen en processen. We willen data laten stromen en inzetten om inzichten te bieden, ten behoeve van de gemeentelijke organisatie, maar vooral voor de stad zelf. We streven er ook naar een community rond het platform te creëren en burgers, bedrijven en instellingen erbij betrekken, zodat de gemeente niet de enige is die bijdraagt. Het doel is een holistisch beeld van de stad te bieden, voor iedereen te gebruiken.”

Dienstverlening

Platformen zijn een belangrijke onderbouwing voor de dienstverlening aan de burger. “We kijken daarbij naar internationale standaarden en zoeken de samenwerking. Je wilt niet dat alle steden hun eigen platformen bouwen en de gebruiker er maar chocola van moet maken.” De CIO’s van de vier grote steden werken nauw samen: “Je hebt toch dezelfde uitdagingen. Steden onderscheiden zich wel van elkaar in de publiciteit, maar kunnen prima samenwerken.” Common Ground, de noemer waaronder gemeenten werken aan een gezamenlijke informatievoorziening, springt daarbij al snel in het oog.

De burger is steeds meer IT-savvy en verwacht steeds meer van de digitale dienstverlening van de gemeente, beaamt Mark: “Van buiten naar binnen denken is belangrijk. Wat wil de burger? Maar ook: hoe zorgen we ervoor dat alle bedrijven, instellingen en burgers meegaan in de ontwikkeling? Om dat te bevorderen hebben we onlangs een chief digital officer aangesteld, Bas Boorsma.”
Hij besluit: “Data is niet van IT, maar in ons geval, van de stad. Daarom moet je het gesprek aangaan over de meerwaarde van data en dan pas over technologische oplossingen, Je kunt suggesties doen over die meerwaarde, maar de bepaling vindt door de business plaats, op basis van de behoeften van alle spelers in de stad.”

Mark Vermeer is op 19 november te gast in de studio van CIO TV. Hij vertelt onder meer over open data en gaat in op de ethiek rondom toepassingen van data en zijn rol als CIO.