Vandebron is in een decennium uitgegroeid van leverancier van duurzame energie tot een speler die consumenten begeleidt in de energietransitie en elektrisch rijden, en producenten via technologie helpt hun groene energie op een efficiënte en zo rendabel mogelijke wijze af te zetten. Veel van de technische en strategische kennis voor dit ’tweede hoofdstuk in de energietransitie’ komt van CTO Arno van den Berg, die onlangs is genomineerd voor de CIO of the Year Award.

Wat is momenteel de grootste opgave waar jullie organisatie voor staat?
“Hoofdstuk twee van de energietransitie, zo noemen wij dat. Wij zijn de eerste jaren volledig gefocust geweest op hoofdstuk één: het toevoegen van meer duurzame energie aan de Nederlandse energiemix. Met de missie de energietransitie te versnellen naar honderd procent groene energie in Nederland. Dat gaat eigenlijk heel goed. Maar de uitdaging is hoofdstuk twee: zorgen dat de honderd procent groene energie op alle momenten beschikbaar is.”

“Wij zijn goed gepositioneerd als greentech platform, waarop we de producten en diensten kunnen bouwen die het antwoord zijn op die uitdaging. De maatschappij moet haar consumptiepatroon veranderen, en technologie moet daarbij helpen. “Zodat we alleen energie verbruiken zodra er groene energie beschikbaar is.”

Welke rol spelen IT, data en digitalisering in dit traject en wat is jouw invalshoek als leider?
“Een beetje een flauw antwoord: alles! Technologie is de enabler van alles wat we doen, maar de complexiteit neemt ook ontzettend snel toe. Een van onze grootste uitdagingen – waar we goed in zijn en waar we ook goed in moeten blijven – is de complexiteit behapbaar houden, zodat we niet vertragen. We moeten juist versnellen. Mijn rol is de organisatie daar op in te richten.”

“Consumenten zijn massaal gaan elektrificeren. Ze nemen bijvoorbeeld een elektrische auto en kopen bij ons een laadpaal. Alleen denken ze er nog niet over na wanneer ze gaan laden. Aan het begin van de avond is er heel veel krapte op de energiemarkt. Er is vaak weinig groene energie beschikbaar. Hoe zorg je ervoor dat klanten hun auto gaan laden als de zon schijnt of de wind waait, en wat voor contractvorm kunnen we bieden om dat te promoten?”

Een dynamisch contract zoals Vandebron biedt, waarbij mensen per uur een andere prijs voor energie krijgen, kan het antwoord zijn. Ook de Groene Energievoorspeller, waarbij je kunt zien op welk moment van de dag de meeste groene energie in de energiemix zit, kan deel van de oplossing zijn. “Maar er komen ook ingewikkelder oplossingen bij kijken, waarbij we samenwerken met de landelijke en de regionale netbeheerders”, aldus de CTO. “Zij kunnen ons melden als er een tekort aan energie dreigt. Dan kunnen wij laadpunten afschakelen of langzamer laten laden, om bij te dragen aan de balans in het net. Het model dat daarachter zit is best complex.”

“Maar hoe zorgen we ervoor dat de klant het begrijpt, en het product ook wil? Daarvoor moet je het verhaal goed vertellen, maar ook zorgen dat de incentives goed geregeld zijn. Klanten moeten er wel iets aan kunnen verdienen, ze moeten korting kunnen krijgen. Het wordt redelijk snel behoorlijk complex. Daar kunnen we van oudsher goed mee overweg, maar het moet zich nog wel bewijzen op schaal. Het gaat nu alleen over laadpunten die we aanbieden, maar het gaat straks ook over warmtepompen, zonnepanelen en thuisbatterijen.”

“Een van onze grootste uitdagingen – waar we goed in zijn en waar we ook goed in moeten blijven – is de complexiteit behapbaar houden, zodat we niet vertragen”

“Je moet als leider een duidelijk vergezicht hebben op waar de markt naartoe beweegt. Vervolgens gaat het om de vertaling in kleine stapjes naar hoe je daar gaat komen. Ik denk dat dat de belangrijke reden is dat ik hier zit; begrijpen waar we naartoe gaan, en dan vervolgens ook de organisatie mee weten te krijgen om continu successen te kunnen boeken richting dat vergezicht. Zodat de organisatie succesvol is, en onze klanten ook.”

Waar ben je trots op?
Een mooi voorbeeld is de verticale integratie. We zijn begonnen als partij die groene energie verkoopt en daarbij erg leunde op partijen met bepaalde capabilities. We hebben stap voor stap die afhankelijkheden naar binnen gehaald en ons core platform uitgebouwd naar een volwassen, verticaal platform, waardoor we nu op de markt kunnen handelen in energie om met onze producenten de juiste voorspellingen te kunnen doen. Hierin hebben we ook ons platform voor elektrisch rijden geïntegreerd. We hebben een unieke positie gecreëerd waarbij we mensen écht kunnen meenemen in de energietransitie.”

“Daarnaast zijn we goed in staat om oplossingen te verzinnen die passen binnen de decentrale rol die de markt gaat spelen. Die oplossingen hebben vaak te maken met slimme aansturing. Een voorbeeld is curtailment: op bepaalde momenten kunnen we zonne- of windenergieparken tijdelijk afschakelen zodat het rendement hoog blijft. Anders ontstaan er bij negatieve prijzen nadelige situaties voor producenten die wind- of zonne-energie opwekken. Dit automatiseren we volledig, waardoor het ook rendabel is. Dit soort dingen versnelt de transitie, daar focussen we op.”

Voor welke uitdagingen sta je als leider nog en hoe ga je die proberen op te lossen?
“Ik ben al zes jaar CTO. Het gevaar is dat er heel veel kennis aan mij kleeft, waardoor mensen bij mij expertise komen halen. Voor de groei van het bedrijf ben ik het meest waardevol om de organisatie te begeleiden bij het komen tot bepaalde oplossingen. Maar ik moet niet degene zijn die deze per se bedenkt. Ik probeer mensen en teams goed neer te zetten en ervoor te zorgen dat de teams in aligned autonomy de juiste dingen kunnen doen, zonder dat ons leiderschapsteam overal bij betrokken hoeft te worden. Dit is, denk ik, typisch het founder’s dilemma in een bedrijf dat negen jaar bestaat. Hoe zorg je ervoor dat je als leiderschapsteam in control bent, zonder veel te hoeven sturen?”

Wat is jouw motto? Heb je tips voor je vakgenoten?
“Verandering is de enige constante, zeker in de zeer dynamische energiemarkt en energietransitie. Je moet dus je organisatie inrichten zodat je wendbaar bent, snel kan reageren en kan inspelen op de veranderende behoefte van klanten.”