Ofschoon investeringen in AI toenemen, is de gemiddelde score van AI-volwassenheid in Europa en het Midden-Oosten flink gedaald het afgelopen jaar. Organisaties hebben moeite het hoge tempo van innovatie bij te houden en hun AI-ambities om te zetten in een schaalbare en effectieve uitvoering. Daarop duidt onderzoek van ServiceNow in samenwerking met Oxford Economics.
Opkomende technologieën als agentic AI leiden ertoe dat bedrijven gaan experimenteren. En ofschoon deze experimenten vrucht afwerpen, lopen organisaties in Europa en het Midden-Oosten tegen de snelheid van innovatie aan, die hoger ligt dan hun vermogen om AI op een gestructureerde en verantwoorde manier op te schalen.
Zo kan het dat de gemiddelde AI-volwassenheidsscore in Europa en het Midden-Oosten met 10 punten is gedaald vergeleken met vorig jaar, van 44 naar 34 op een schaal van 100. De AI-volwassenheid van Nederlandse organisaties ligt precies op dit gemiddelde, hoewel de terugval iets groter is: vorig jaar scoorde ons land nog 45 punten.
De auteurs van het rapport beschrijven drie trends: innovatiesnelheid, Agentic AI, en het gebrek aan governance.
Er is een duidelijke behoefte aan innovatie. Bijna de helft van de organisaties in Europa en het Midden-Oosten heeft meer dan 100 AI use cases gelanceerd in het afgelopen jaar. Nederlandse organisaties zijn zelfs nog iets actiever, wat aantoont dat er een groeiende interesse is in experimenten.
Toch blijven veel projecten steken in de beginfase van de implementatie, zoals de AI-volwassenheidsscore van 34 laat zien. De meerderheid van de organisaties in de regio focust op experimenten en uitbreiding, slechts 6 procent weet met haar AI-projecten tot de hoogste fase te komen: de augmentatie-fase. In Nederland ligt dat percentage zelfs lager, slechts 2 procent van de organisaties heeft deze fase bereikt.
Agentic AI (AI-toepassingen die zelfstandig kunnen opereren) kan zakelijke automatisering ingrijpend hervormen. Toch varieert de mate van bewustwording binnen de regio: 15 procent van de organisaties in Europa en het Midden-Oosten gebruikt al agentic AI en 42 procent is van plan dit binnen een jaar te doen. Slechts een op de vijf organisaties is zeer bekend met agentic AI.
Het potentieel is helder: meer dan de helft van de Europese early adopters geeft aan hogere omzetmarges te halen (58 procent), een grotere efficiëntie en productiviteit te signaleren (59 procent) en betere ervaringen te kunnen bieden (60 procent).
De toename van AI-adoptie zorgt ook voor een toename van risico’s, want deze brengt serieuze opgaven qua cybersecurity, privacy en regelgeving.
De vooruitgang op het gebied van governance is echter tot stilstand gekomen in Europa en het Midden-Oosten. Het aantal organisaties dat significante stappen zet in AI-datagovernance is in een jaar tijd gedaald van 45 naar 42 procent. Vergelijkbaar is het percentage organisaties dat succesvol is in het afbreken van datasilo’s en operationele silo’s: dit daalt licht van 43 naar 42 procent. Vier op de tien Nederlandse organisaties zeggen grote vooruitgang te hebben geboekt op het gebied van AI data governance. Meer aandacht voor effectief beheer van AI-risico’s is nodig, juist ook omdat dataveiligheid als de grootste barrière wordt genoemd om waarde te kunnen creëren met AI.
Om AI veilig, effectief en opgeschaald in te kunnen zetten, moet governance hier onlosmakelijk mee verbonden zijn. Beleid, toezicht en verantwoordelijkheden moeten van begin af aan vastgelegd worden. Nieuwe technologieën, zoals agentic AI, moeten organisaties met een duidelijke strategie benaderen.
Over het onderzoek
Voor de tweede editie van de Enterprise AI Maturity Index zijn inzichten verzameld van bijna 4.500 respondenten wereldwijd. Hiervan zijn 1.950 respondenten werkzaam in negen landen in Europa en het Midden-Oosten, waaronder Nederland, het VK, Duitsland en Frankrijk. Het onderzoeksrapport neemt vijf componenten onder de loep: leiderschap en strategie, workflows, talent, governance en investeringen. Gezamenlijk geven deze componenten een beeld van de AI-volwassenheid van organisaties, ofwel de mate waarin zij AI succesvol kunnen opschalen.
